The Footprint Challenge
Vier dagen geleden, op 22 augustus, was het Earth Overshoot Day. Stiekem hoop je bij het horen van die naam dat het net zoiets is als de ‘knuffel je kat dag’, ‘nationale ligfietsdag’ of niet te vergeten de ‘dag van de watermeloen’ die jaarlijks op 3 augustus plaatsvindt. Helaas is niets minder waar en heeft Earth Overshoot Day al lange tijd geen vaste dag op de kalender en is de betekenis van deze dag ook een stuk minder vrolijk en luchtig.
Deze dag verdient overigens wel een vaste plek op de kalender, namelijk de laatste dag van het kalenderjaar. Als het ons met zijn allen lukt Earth Overshoot Day elk jaar opnieuw plaats te laten vinden op 31 december betekent dit namelijk dat we als mensheid net zoveel natuurlijke grondstoffen gebruiken als de aarde in één jaar kan genereren. Een mooie ‘break-even’, maar wel eentje waar we in 1970 voor het laatst in de buurt kwamen, toen viel Earth Overshoot Day namelijk op 29 december.
Dit jaar al op 22 augustus, de datum waarop de mensheid alle natuurlijke grondstoffen heeft gebruikt die de aarde in één jaar kan genereren. Een zaterdag die voor het merendeel van de mensen voorbij is gegaan zoals de ‘dag van de watermeloen’ dat eerder deze maand ook deed. Toch is de urgentie van Earth Overshoot Day hoog en betekent het dat wij als mensheid nu al vier dagen in het rood leven en dat we tot het einde van het jaar interen op de reserves van onze aarde. En ondanks dat ik steeds vaker het gevoel heb dat wij als Nederlanders beseffen hoe urgent deze kwestie is, doen wij het helaas niet best ten opzichte van de gemiddelde wereldburger. Deze gebruikt gemiddeld 1,6 aarde, terwijl wij leven alsof we zo’n 3,5 aarde tot onze beschikking hebben. Als iedereen zo zou leven als wij Nederlanders zou Earth Overshoot Day dit jaar al op 3 mei hebben plaatsgevonden!
*Earth Overshoot Day wordt elk jaar berekend door het Global Footprint Network, voor meer achtergrond en informatie zie: footprintnetwork.org
Samen duwen we Earth Overshoot Day achterin dat kalenderjaar!
Uiteraard schrijf ik dit blog niet om je een rotgevoel te geven. Sterker nog, ik hoop juist dat bovenstaande een vuurtje in je losmaakt, net zoals het dat bij mij heeft gedaan. De drive samen onze schouders eronder te zetten en in actie te komen. Uiteraard hebben we iedereen nodig om het tij te keren, de consument, het bedrijfsleven en de politiek, maar vandaag wil ik jullie uitnodigen te beginnen bij jezelf en samen met mij in actie te komen. Zo pakken we gezamenlijk de handschoen op en duwen we Earth Overshoot Day weer achterin dat kalenderjaar!
*Op deze website vind je meer over #movethedate movement en kan je je aansluiten bij de ‘date movers’
‘You can’t start a fire without a spark’
Laat ik vooropstellen dat het niet uitmaakt of je in je dagelijks leven, op wat voor manier dan ook, al wel of niet bezig bent met duurzaamheid. Het gaat om de intentie een positieve bijdrage te leveren aan onze leefomgeving en daarvoor is het nooit te laat en in het geval van de huidige situatie zeker ook niet te vroeg. Hierbij is geen actie te groot, of te klein. Misschien is dit wel het startsein van jouw avontuur naar een positieve(re) footprint op de planeet, of wellicht ben je hier al jaren mee bezig maar triggert dit je wederom scherp te kijken naar jouw impact en wat je wellicht nog beter en/of anders kunt doen. Kortom, elke stap voorwaarts is winst en een begin van meer, want geloof mij als je even niet oplet ga je er zeker weten nog plezier en voldoening uit halen!
De Footprint Challenge
Stap 1: Bereken je eigen impact top 10
Doe de test op mijnverborgenimpact.nl en bereken je eigen impact top 10. Zo krijg je zicht op waar jij de meeste impact hebt in je dagelijks leven. Deze tool rekent ook onze ‘verborgen’ impact mee. Dit is de impact die wij in ons dagelijks leven niet direct zien, maar die wel degelijk bijdraagt aan de negatieve footprint die wij hebben op onze planeet.
Stap 2: Selecteer drie of meer categorieën waar jij je footprint gaat verkleinen
Kies, op basis van je testresultaten, minimaal drie categorieën waar jij je impact wil verlagen. Dit kan je top 3 zijn, maar als je hier niet op de korte termijn iets kan of wil veranderen, kun je natuurlijk ook voor een categorie iets hoger in de top-10 gaan. Reis je bijvoorbeeld regelmatig met het vliegtuig, dan is de kans zeer aannemelijk dat vliegen in jouw top 3 staat. Zeker in de huidige corona tijd is het niet heel aannemelijk dat je binnenkort op vliegvakantie gaat en kun je er voor deze challenge dus beter voor kiezen aan de slag te gaan met een andere categorie. Dat neemt niet weg dat het goed is te beseffen en inzichtelijk te hebben waar je impact het grootst is.
Stap 3: De footprint challenge
Formuleer voor elke categorie ten minste één activiteit of wijziging die je de komende weken gaat doorvoeren. Noteer bij elke activiteit hoe lang je hier minstens mee aan de slag gaat. Let op, het aanleren van een nieuwe gewoonte kost doorgaans veel tijd en volharding. Gun jezelf deze tijd en maak realistische afspraken met jezelf. Zo is starten met minimaal drie keer per week vegetarisch eten makkelijker vol te houden dan in een keer zeven dagen per week. Zeker als je de uitdaging voor een wat langere periode aangaat.
Stap 4: Zoek een ‘buddy’
De slagingskans is groter als je samen patronen doorbreekt. Daarnaast is het leuker een uitdaging met je partner, vriend of vriendin aan te gaan. Plus dat je op die manier ook direct mensen in je omgeving motiveert met hun footprint aan de slag te gaan. Als je het leuk vindt ben je ook meer dan welkom jouw voornemens in de comments te delen, zo kunnen deze ter inspiratie dienen voor andere deelnemers.
Stap 5: Evalueer en stuur bij
Evalueer aan het einde van de periode. Wat ging goed en wat vond je moeilijker? Welke aanpassingen heb je gemakkelijk geïntegreerd en hoe voel je je daarbij? Wat vond je moeilijker en waarom?
Uiteraard hoop ik dat de acties die je aan het begin van deze challenge formuleert hun vruchten afwerpen en dat je net zoals ik gaat ervaren dat het leuk is aan de slag te gaan met je footprint. Je zult merken dat er bijna altijd alternatieven zijn en dat deze alternatieven ook nog eens meer voldoening geven!
Mijn footprint challenge
Met bovenstaande oproep kan ik zelf natuurlijk niet achterblijven. Hierbij de afspraken die ik voor mezelf heb geformuleerd:
- Kleding
- Ik koop tot het einde van het jaar alleen essentiële kledingstukken. Dit houdt in dat ik voor de aankoop van elk kledingstuk kritisch aan mezelf vraag of ik het daadwerkelijk nodig heb;
- Ik koop kleding van duurzame merken;
- Ik ga de komende maand kritisch door mijn eigen kledingkast heen, wat heb ik al een tijd niet gedragen en kan ik een tweede leven geven door het te verkopen of aan iemand te geven die de kleding goed kan gebruiken?
- Vlees
- Tot het einde van het jaar eet ik minimaal vier keer per week vegetarisch;
- Als ik wel vlees eet kies ik voor een diersoort die minder impact heeft, zoals kip;
- Als ik vlees/vis eet neem ik een kleinere portie;
- Spullen
- Als ik iets nieuws wil koop ik dit zoveel mogelijk refurbished;
- Ik koop alleen nieuwe spullen als spullen stuk zijn of echt niet meer naar behoren functioneren;
- Ik gooi spullen niet zomaar weg, maar kijk of ik deze een tweede leven kan geven door ze bijvoorbeeld weg te geven of weer in te leveren zodat onderdelen hergebruikt kunnen worden.
Ik ben zelf al langere tijd aan de slag met onder andere bovenstaande punten. Als jullie het leuk vinden deel ik in een van mijn volgende blogs meer over mijn persoonlijke ervaringen en leg ik uit waarom ik in eerste instantie heb besloten aan de slag te gaan met onder andere deze categorieën.
Let’s do this!
Rest mij niks anders dan te zeggen dat ik hoop dat veel mensen deze ‘footprint challenge’ met mij aangaan. Uiteraard ben ik heel nieuwsgierig naar jullie voornemens, ervaringen en de effecten die je hiervan gaat merken in je dagelijkse leven. Schroom dus niet deze met mij en anderen te delen. In de comments, via een DM of persoonlijk!
#MOVETHEDATE